MESNEVİ 

HAZRET-İ MEVLÂNA CELÂLEDDİN RÛMİ

*

*

*Uluğ Kızılkeçili tarafından seçilmiş ;

ÖZDEYİŞ YORUMLAR

2

**

ÂDEM  

*

*Akıl ve duyu sahipleri gönül ehlini küçümser.! Bağ gönüle bağ eğmek istemez.!

*O ne ad taktıysa değişmedi “Ayan-ı Sabite” âlimi idi, kalıpları klişelere göre düzer.! Sonumuz ne olacaksa Tanrı katında asıl adımız odur bizim.! Meninin adını meni olarak değil 

ondan oluşacak Ebucehil veya Ahmet olarak bilir.

*Tertemiz ışıkla bakılınca Âdem’in gözü tüm şemaları görür.! Ahmet’e “Oku” vahyi geldiğinde O, 

Ümmül Kitab’ı görmüştü, yâni âlemlerin bütün şemalarını okumuştu.!

(Tüm şemalar : Ümmül Kitab = Ana Kitab) (Kur’an ve diğer kitablar Ana Kitab’ın cüzüdür.)

*Âdem isrâf etmeyin buyruğunu müteşabih sanıp yorumlamaya kalktı ve sürçtü, hâlbuki muhkem idi.!

*Ekmek atamızın bedenine girince, ölüyken dirildi gafilken herşeyden haberdar oldu.!

*Tanrı, Âdemoğluna kendi adlarını bildirdi yâni kendi adlarına “mazhar” (Ayna) yaptı.!Başka yaratıklara takılan adların kapısı âdemden açıldı.! Tohum olmasa gübre nasıl kurtulur ?!

*Lokma için lokman rehin oldu.!

*

*Tanrı kıyas ehline soy, sop, yok üstünlük “Rûh”dadır dedi.!

*“Kitab âlimi” Belkıs’a mucize yaptı.! “Cin âlimini” aştı.! Âdem’in ilmi bu.! 

O zaman ve mekânı ortadan kaldırır.! (27/38,39,40.)

*Şeytan da Süleyman’ın emrinde O cinleri de çalıştırır.! (27/17.)

*Akli melekeler gönüle baş eğmedikçe ışıklanamazlar.!

*Balık yem ararken yem olur.! Harut’la Marut o şarabı içti de gök kapıları kapandı.!

*Musa bile sopayı sopa gördü, hâlbuki o sopada korkunç bir güç saklanmıştır.!

*Balçık ve üfürük iki zıt denizdir, birbirine karışmaz ; aralarındaki berzah seçimi yapacak candır.!

*Kâfir kimdir ? mürşîdinin imanından haberi olmayan.! Ölü kimdir ? mürşîdinin canından haberi olmayan.!

*İnsân hayvândan ileri ; çünkü ondan daha çok haberdar.! Melek, insândan ileri ; çünkü duygudan geçmiş.! Gönül ehli ise melekten de üstün, ondan Âdem’e secde edildi, diken güle secde eder.!

*RABB’ime konuk olurum O beni suvarır, doyurur âyetindeki ışık gıdasını unutma,

Biz Âdem oğullarını ululadık” dedi.!  Göğü ululadık demedi.! 

Hâlbuki gök durmadan yemek yetiştirmek için çalışmakta.!

*Âdem anasız ilim belledi, Mesih gibi Tanrı telkiniyle konuştu ve annem zaniye değil dedi.! 

(Yâni “çiftleşme ürünü değilim” dedi.)

*

*Âdem’e secde etmeyiş hasettendi ama o hasette Tanrı’ya aşk vardı.!

*Tenle hayvân, canla meleksin, hem yerde yürür hem gökte uçarsın.!

*Üç tip melek var.! “Aliyyün”, “Mukarrebin”, “Müdebbirat ve Kiramen Kâtibin” (Hazafa kitabı neziat) 

ALLAH ; İblis’e Âdem’e secde etmesini söyledi, şeytan Âdem’e secde etmeyince, ALLAH : 

Yoksa Aliyyün’den misin ?” dedi.! Demek ki “Aliyyün” makamı çok yüce bir makam ki, 

onlar Âdem’e secde etmediler.! Secde edilen Âdem onlar olsa gerek.! (U.K./C.H.S.)

*Arş’ı dört melek taşır, Kıyâmette ise sekiz melek.! Başkanları Yusuf güzel Cibril’dir ki Levh-i Mahfuzu görür, Tanrı ile konuşur.! Nefesi ile aydınlık gönülleri ölçüsüz rızıklandırır.! Mirâçta Hazret-i Resûl’ü sınıra kadar götüren Cibril o sınırda durdu, Hazret-i Resûl yoluna yalnız devam etti ve “iki yay arası ancak” kalasıya kadar yaklaştı “Onun gözü ne kaydı ne de saptı” âyeti nazil oldu.! Cibril, Onun gördüğünü görmedi yalnız duydu.! 

HAK perde ardından konuşur.!

*Hamlar dallara sımsıkı sarılır (taasup) .!

*

*Yıldızların ışığıydın gökten su olarak geldin, insâna gıda oldun tâ ki söz olasın, 

düşünce olasın da “O”nun sıfatlarına dönüşüp “O”na dönesin.!

*“İstemiyerek gelin” buyruğu akıl erbebınadır.! 

İsteyerek gelin” buyruğu aşk erbebına, duygu ehli yularsa çekilirse gelir.! (41/11.)

*Şeytan levh-i Mahfuz’u “gökten dinleyip” öğrenmek ister, “şahaplarla kovalanır” 

ve ona ‘git sırrı Ahmet’ten öğren’ derler.! (72/9.)

*Tanrı üzüm çekirdeğini gösterip ‘Gaybı biliyorsanız bunun Levhi Mahfuz’daki esas adını “Ayan-ı sabitesi”ni söyleyin’ dedi.! Şeytan, koruk ! Melek, üzüm ! Âdem, şarab dedi.! Hepsi haklıydı zîrâ herbiri kendi makamından konuştu.! Şeytan, sirke ! Melek, şıra ! Âdem, Kevser makamından baktı.! (U.K.)  

*Soğuk demirden elektrik geçti mi mıknatıs olup başına kutup denir ve bu kutba bağlı olan da kendi çevresindekini çeker, el ele el HAKK’a sırrı budur.! (U.K.)

*Evi ziyâret eden hacı olur, ev sahibini ziyâret eden Âdem.!

*

*Şeytan, Âdem’in yüzüne secde etmedi çünkü O yüzde herşeyi gören göz, herşeyi duyan kulak 

ve herşeyi dile getiren ağız vardı.! Tanrı da kendisi için “herşeyi bilen” ve “gören” dedi.! 

Göz göre göre suç işleyen insân utanmazdır, yüzsüzdür, yüze secde etmeyen şeytandır.! 

Secde etmediğin O yüz senin içyüzündür, özündür ! Her suçumuzda ayıbımızı yüzümüze vurur ama tövbe edip düzelmemizi bekleyerek bizi ele vermez çünkü şeytan nefis kıyâmete kadar yâni ecelimize kadar izin almıştır, teşhir ve tecziye oradadır.! 

*Cennette Âdem’in parçacıklarıyken o güzel sûr sesini, öz bir sesini duyardık.! Müzik sevmemiz o sesi hatırlamamızdandır.! Göklerin dönüşünden çıkan nağmeyi hatırlamamızdır.! Savaş delinin (nefsin) elinden kılıcı almak için akıllıy afarz oldu, ahmaklar baş olunca başını yorgan altına sokma.!

*Duygular birbirine benzemez, vücûtta saf saftırlar.!

*Akıl Musa, vehim Firavundur.! Musa da birini öldürdü ama nefsi için değil, Firavun ise nefsi için öldürdü.! 

Ama yine de Firavun Musa’ya ‘benim ekmek hakkımı ver horlama’ dedi.! 

Musa ; ‘kıyâmetin horlaması çok’ dedi.!

*Gönlünü kararttın yeryüzünde, fesat çıkarırlar manâsı budur.!

*

*Taneyi toprağa ısmarladın mı sana ağaç verir, kendini ALLAH’a ısmarla da bir iken bin ol.!

*Âdem başına balçıktan bir külâh giyince o cana mensup adların yüzü karardı.!

*Tanrı Âdem’e anasız babasız söz belletmiştir, İsa gibi.!

*Şeytan sana der : ‘bu beden bineltir, neye alıştıysa onu ver ona, huyunu değiştirme sonra sağlığın bozulur.!’ İşte Âdem’e de buğday yedirmek için böyle demişti. Siz beden lokmasını azaltın o eşssiz yüz görünsün.!

*Akıl, melek gibi her sabâh Levh-i Mahfuz’dan ders alır.!

*Âdem yem hırsına sürçtü, İblis mevki hırsına.!

*

*

ŞARK İSLÂM KLÂSİKLERİ

MESNEVİ 1-2-3-4-5-6 Cilt

"Veled İZBUDAK tarafından tercüme edilmiş ;

Abdülbâki GÖLPINARLI tarafından muhtelif şerhlerle

karşılaştırlılmış II.Basım 1956 İSTANBUL - MAARİF BASIMEVİ  nüshasından yorumlanmıştır.!" 

* 

© C.Hürmen S. 11.06.2004

**

  Değerli ziyaretçilerimiz, bu eserleri mutlaka okuyunuz, bilmeyenlere de lütfen okumasını tavsiye ediniz,

cahilliğin ortadan kalması için siz de hizmette bulununuz.! Yüksek feyizler ve başarılar diler selâm ederiz.!

*

 Copyright©2000.www.ondokuz.gen.tr

Copyright©2001.www.ondokuzbiz.com

Copyright©2001.www.19muhammedali.com